WBZ

Eines der wichtigsten Ereignisse zum Ende des 20. Jahrhunderts waren der Fall der Berliner Mauer und die Wiedervereinigung Deutschlands. Damit wurde das sichtbarste Symbol der Teilung nicht nur Deutschlands, sondern auch des europäischen Kontinents beseitigt. Das Generalkonsulat der Bundesrepublik Deutschland in Breslau und das Willy-Brandt-Zentrum für Deutschland- und Europastudien der Universität Breslau erinnern an die bahnbrechenden Ereignisse von 1989/1990 mit einer Veranstaltungsreihe, die den Weg von der "Friedlichen Revolution" bis zur Wiedervereinigung Deutschlands nachvollzieht. Die Reihe umfasst eine Diskussion mit Zeitzeugen, die Eröffnung einer Freiluftausstellung und eine Filmvorführung.

• 06.11.2019  14.00 Uhr  Oratorium Marianum UWr.  Podiumsdiskussion „Europa nach dem Fall der Berliner Mauer“ mit Dr. Hans Misselwitz und Prof. Jerzy Sułek

Wie sah Europa aus End der 1980er /Anfang der1990er Jahre? Worin bestand der Unterschied zwischen der Situation in Polen und der DDR? Welche Rolle und Bedeutung hatte die Opposition in beiden Ländern in diesen Monaten? Welche Bedeutung hatte der Fall der Berliner Mauer? Wie war der Stand der deutsch-polnischen Beziehungen? Vor welchen Herausforderungen stand die west- und ostdeutsche Diplomatie nach dem Mauerfall? Der Verlauf der 2+4-Gespräche: Wie war die Haltung Polens zur deutschen Wiedervereinigung? Wie war der Stand der deutsch-polnischen Beziehungen nach der Unterzeichnung der Verträge von 1990 und 1991?

Diese und andere Fragen werden von den Zeitzeugen und direkt an den Verhandlungen beteiligten hochrangigen Diplomaten, Dr. Hans Misselwitz und Prof. Jerzy Sułek beantwortet.

Dr. Hans Misselwitz (geb. 1950), Biologe, Biophysiker und evangelischer Theologe, Pastor, in den 1970er und frühen 1980er Jahren wissenschaftlicher Mitarbeiter an der Akademie der Wissenschaften und der Humboldt-Universität zu Berlin, von März bis Oktober 1990 Mitglied des DDR-Parlaments und stellvertretender Minister im Außenministerium der DDR, Vorsitzender der DDR-Delegation während der "2+4"-Gespräche.

Prof. Jerzy Sułek, Politikwissenschaftler, Diplomat und Sozialaktivist. Er gestaltete eine neue polnische Außenpolitik im Bereich der Beziehungen zu Deutschland mit und leitete die polnische Delegation bei den multilateralen Gesprächen über die deutsche Wiedervereinigung "2+4" und bei den Verhandlungen über einen Grenzvertrag mit dem vereinten Deutschland. Er nahm an den Verhandlungen mit der UdSSR über den Abzug der sowjetischen Truppen aus Polen und den Verhandlungen eines polnisch-russischen Vertrages teil.

DER EINTRITT IST FREI. DIE VERANSTALTUNG WIRD SIMULTAN ÜBERSETZT.

• 06.11.2019  16.00 Uhr  Wrocław, Kuźnicza Straße  Eröffnung der Außenausstellung „Von der friedlichen Revolution zur deutschen Einheit“

Die Open-Air-Ausstellung "Von der Friedlichen Revolution zur Deutschen Einheit" wurde von der Bundesstiftung zur Abrechnung mit der SED-Diktatur und dem Beauftragten der Bundesregierung für die neuen Länder vorbereitet. Sie stellt die wichtigsten Ereignisse vor dem Zusammenbruch der DDR und der deutschen Wiedervereinigung dar: von der Massenflucht im Sommer und den Straßenprotesten im Herbst 1989 über Demokratisierungsreformen, Akte der deutsch-deutschen Solidarität und den Zusammenschluss der beiden deutschen Staaten.

20 Tafeln präsentieren Informationstexte, mehr als 100 Fotos und Dokumente aus der Zeit und QR-Codes, die auf Links zu Interviews mit Geschichtszeugen im Internet verweisen. Die Ausstellung wurde vom Berliner Historiker Ulrich Mählert gestaltet. Die polnische Ausgabe wird vom Generalkonsulat der Bundesrepublik Deutschland in Wrocław und dem Willy-Brandt-Zentrum für Deutschland- und Europastudien an der Universität Wrocław organisiert.

Die Ausstellung wird bis Ende November 2019 gezeigt.

• 14.11.2019  19:00 Uhr  Kino Nowe Horyzonty  Vorführung des Films „Gundermann“ von Andreas Dresen

Ergänzt wird die Podiumsdiskussion und Ausstellung durch eine Vorführung des neuesten Films von Andreas Dresen, einem dem polnischen Publikum bekannten Regisseur, mit dem Titel "The Dreams of the Future". Gundermann. In seinem Film porträtiert er Gerhard Gundermann, einen Felsbarden aus Ostdeutschland und den Betreiber eines riesigen Baggers in einer Braunkohlezeche in Hoyerswerda. Der Titelheld, der ständig als Bergarbeiter arbeitet, gründet seine Band Ende der 1970er Jahre, komponiert und singt Balladen über Liebe, Tod, aber auch über Leben und Werk in der DDR. Zunächst vom Sozialismus fasziniert, arbeitet er mit der Stasi zusammen, beobachtet aber täglich, wie weit die Realität von den Idealen abweicht. Schließlich, desillusioniert vom System, beginnt er, die Bedingungen am Arbeitsplatz und die Parteisekretärinnen zu kritisieren. 

Nach der Wiedervereinigung Deutschlands greift er in seinen Liedern neue Themen auf, die sich auf die stattfindenden Veränderungen, den Zusammenbruch der Industrie und die Arbeitslosigkeit beziehen. Seine Zusammenarbeit mit der ostdeutschen Geheimpolizei zeigt sich. Der Protagonist ist gezwungen, sich den Geistern der Vergangenheit zu stellen. 

Dresen erzählt in einer sehr originalgetreuen Realität der Zeit eine interessante Geschichte von einem Künstler, der Freiheit will und versucht, mit den Fesseln eines totalitären Systems umzugehen.

Der Film erhielt 10 Nominierungen für den Deutschen Filmpreis Lola und gewann ihn in sechs Kategorien: Bester Film, Bester Schauspieler (Alexander Scheer), Beste Regie, Bestes Drehbuch, Bestes Setdesign, Bestes Kostümdesign.

Tickets sind unter www.kinonh.pl und an der Kinokasse erhältlich.

Centrum Studiow Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta UWr oraz Instytut Historyczny UWr zapraszają na spotkanie autorskie z Johnem S. Micgielem, który zaprezentuje swoją książkę pt. "PROJECT EAGLE. Polscy wywiadowcy w raportach i dokumentach wojennych amerykańskiego Biura Służb Strategicznych". Prezentacja odbędzie się w czwartek 24.10.2019 o godz. 17:00 w Auli Instytutu Historycznego UWr (u. Szewska 49, 50-139).

W sierpniu 1942 roku przedstawiciele nowo powołanego do życia przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta Biura Służb Strategicznych (Office of Strategic Services – OSS) nawiązali kontakt z polskimi władzami w Londynie, w wyniku czego powstała Sekcja Polska przy OSS. Dwa lata później, w połowie 1944 roku, członkowie Sekcji Polskiej zaproponowali centrali OSS w Waszyngtonie ściślejszą współpracę, która miała polegać na oddelegowaniu przez Ministerstwo Spraw Wojskowych RP do Sekcji Polskiej OSS kilkudziesięciu niemieckojęzycznych żołnierzy armii polskiej. Głównym celem tej współpracy miała być szpiegowska penetracja zachodnich terenów Trzeciej Rzeszy w celu zbierania informacji strategicznych. Akcja ta otrzymała kryptonim „Project Eagle” i ostatecznie składała się z szesnastu dwuosobowych grup dywersyjnych. To właśnie historia polskich żołnierzy, członków tych grup, oraz ich raporty – spisywane „na gorąco”, w trakcie rozmów z agentami w kilka dni po przejęciu ich przez wojska amerykańskie – są tematem tej książki.

Praca ta w dużej mierze oparta jest na odtajnionych niedawno materiałach archiwalnych OSS, które są przechowywane w Narodowym Archiwum Stanów Zjednoczonych (National Archives and Records Administration).

John S. Micgiel urodził się w Stanach Zjednoczonych. Jest historykiem specjalizującym się w najnowszej historii Europy Środkowo-Wschodniej. Ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, gdzie uzyskał stopień doktora. Przez wiele lat był wykładowcą historii i stosunków międzynarodowych na Wydziale Spraw Międzynarodowych Uniwersytetu Columbia, gdzie m.in. pełnił funkcję dyrektora Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej. Od lat dziewięćdziesiątych związany ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego jako wykładowca i współpracownik. Za wybitne zasługi w rozwijaniu polsko-amerykańskiej współpracy naukowej dr Micgiel został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP.

(za: universitas.com.pl) 

Serdecznie zapraszamy!

-----

Plakat do pobrania (.pdf)

Projekcja filmu

COMBAT GIRLS. KREW I HONOR

(reż. David Wnendt, Niemcy 2011, 105 min.)

We wtorek 22 października o godz. 17:00 zapraszamy do Centrum im. Willy’ego Brandta UWr 

na projekcję filmu pt. Combat girls. Krew i honor.

Projekcja odbywa się w ramach cyklu filmowego „1939-1989-2019: Historia do (prze)myślenia”.

Spotkanie 4: Współczesny neonazizm

Po filmie odbędzie się dyskusja, w której udział wezmą:

dr Ewa Fiuk (Polska Akademia Nauk) i Vera Schmidt (OSTPOL e.V.)

COMBAT GIRLS. KREW I HONOR

Marisa to młoda dziewczyna, która nienawidzi imigrantów i Żydów. Jedynym miejscem, gdzie czuje się dobrze, jest gang neonazistów. „Kocham swój kraj i nie chcę, żeby był zaśmiecany” – mówi w początkowych scenach. Na jej fascynację wpływ miało również wychowanie u boku dziadka, byłego nazisty. Równolegle z historią Marisy toczy się historia Svenji, która dopiero wkracza na ścieżkę neonazistowskiej ideologii. Pewnego dnia na drodze dziewcząt staje młody afgański uchodźca i kontakt z nim wystawia ich przekonania na próbę. „Prawicowy radykalizm jest wielkim problemem, fenomenem masowym – a tym samym problemem, który nie zniknie sam z siebie i doprowadzi do większych problemów” – mówił reżyser filmu, który pod koniec lat 90. we wschodnich Niemczech prowadził projekt fotograficzny, z którego narodził się film.

Dr Ewa Fiuk pracuje w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. Interesuje się antropologią filmu, analizą dzieła filmowego w kontekście innych sztuk oraz historią kina niemieckiego i relacjami polsko-niemieckimi w kinie. Autorka monografii Inicjacje, tożsamość, pamięć. Kino niemieckie na przełomie wieków(2012) oraz Obrazo-światy, dźwięko-przestrzenie. Kino Toma Tykwera(2016). Członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami, European Network for Cinema and Media Studies oraz Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Krakowie.

Vera Schmidt jest członkinią zarządu stowarzyszenia OSTPOL e.V. w Lipsku, gdzie koordynuje projekty międzynarodowe, m.in. ANSICHTSACHE (Kwestia poglądu) i „lab-p: poetry in motion”. Prowadzi warsztaty kulturalne i filmowe dla licznych instytucji, inicjowane przez Instytut Goethego w Monachium. Pracuje także jako pierwszy asystent reżysera przy różnych filmach niemieckich i koprodukcjach międzynarodowych – większość realizowanych produkcji to filmy debiutanckie lub drugie filmy fabularne młodych reżyserów.

Do pobrania:

Plakat (.pdf)

Informacja o cyklu „1939-1989-2019: Historia do (prze)myślenia”

Organizatorzy:

Europejskie Stowarzyszenie Badań Niemcoznawczych, OSTPOL e.V. w Lipsku, Centrum im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Projekt współfinansowany z przekazywanych przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.

Centrum im. Willy’ego Brandta zaprasza na spotkanie autorskie z Agnieszką Karaś. O swojej książce o współczesnych Niemczech pt. „A gdzie tu Niemcy? Opowieści z głębi kraju“, wydanych przez Oficynę Literatów i Dziennikarzy POD WIATR z Warszawy, autorka opowie 21 października o godz. 17:00 w siedzibie Centrum przy ul. Strażniczej 1-3 (Sala nr 13). 

Szesnaście opowieści o ludziach na zachodzie Niemiec, od drugiej wojny światowej po współczesne, wielokulturowe społeczeństwo żyjące nad Renem, „najbardziej niemiecką z rzek”. Obok portretu Niemców, relacje ze świata migrantów, również Polaków w Niemczech.

Agnieszka Karaś urodzona 1970 roku w Lublinie, wzrastała w Warszawie, od 1991 roku mieszka w Bonn. W okresie studiów pracowała jako aktorka w teatrach offowych Kolonii i Bonn. Magister Literaturoznawstwa Porównawczego, Italianistyki i Rusycystyki Uniwersytetu w Bonn. Absolwentka podyplomowych studiów dla nauczycieli języka polskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Od 2000 roku wykonuje pracę literacką, dramaturgiczną i inscenizatorską. Uczy w Niemczech języka polskiego jako ojczystego i obcego. Polska Misja Katolicka Bonn, Bonn International School e.V., Bundessprachenamt Hürth (Federalna Szkoła Nauczania Języków). Członkini Związku Literatów Polskich.

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych.

Wstęp wolny.

------------

Plakat do pobrania (.pdf)

Projekcja filmów

KRÓLIK PO BERLIŃSKU

(reż. Bartek Konopka, Polska-Niemcy 2007, 51 min.)

UCZCIE SIĘ POLSKI. OPOZYCJA W NRD I SOLIDARNOŚĆ

(reż. Magda Gwóźdź, Róża Rosłaniec, Polska-Niemcy 2014, 42 min.)

We wtorek 15 października o godz. 17:00 zapraszamy do Centrum im. Willy’ego Brandta UWr 

na projekcję filmów pt. Królik po Berlińsku oraz Uczcie się Polski. Opozycja w NRD i Solidarność.

Projekcja odbywa się w ramach cyklu filmowego „1939-1989-2019: Historia do (prze)myślenia”.

Spotkanie 3: Opozycja w Polsce i NRD oraz przełom 1989 roku

Po filmie odbędzie się dyskusja, w której udział wezmą:

prof. Andrzej Gwóźdź (Uniwersytet Śląski) i prof. Dariusz Wojtaszyn (Centrum im. W. Brandta UWr)

KRÓLIK PO BERLIŃSKU

W nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku władze NRD postawiły mur, który ogradzał cały Berlin Zachodni. Do 9 listopada 1989 roku oddzielał on berlińczyków ze Wschodu i Zachodu. Między dwoma ścianami muru rozciągał się pas ziemi niczyjej, w której zadomowiły się króliki. Z ich perspektywy opowiadana jest filmowa historia, stanowiąca metaforę sytuacji Europejczyków żyjących w bloku wschodnim. Króliki „symbolizują ludzi, którzy w danym systemie próbowali znaleźć normalność” – mówił reżyser filmu Bartosz Konopka.

UCZCIE SIĘ POLSKI. OPOZYCJA W NRD I SOLIDARNOŚĆ

Film poświęcono stosunkowi enerdowskich dysydentów do Polski i Solidarności. Pokazano też mało znane historie mieszkańców NRD, których „zachwyt” Polską zaprowadził za więzienne kraty. Przybliżono także strajk głodowy w więzieniu w Cottbus, który skazani ogłosili na znak solidarności z Polakami po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku. Jak zauważył po premierze jeden z polskich bohaterów: „W tym filmie jest dialog, dialog polsko-enerdowski, który przechodzi w dialog polsko-niemiecki”.

Prof. Andrzej Gwóźdź jest pracownikiem Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Interesuje się głównie teorią filmu i nowych mediów, antropologią obrazowości oraz historią kina niemieckiego. Autor m.in. takich monografii, jak Obok kanonu. Tropami kina niemieckiego (2011), Zaklinanie rzeczywistości. Filmy niemieckie i ich historie 1933–1949 (2018), Kino na biegunach. Filmy niemieckie i ich historie 1949–1991 (2019). Prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego (2005-2009), inicjator i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami (od 2015).

Prof. Dariusz Wojtaszyn jest pracownikiem Katedry Historii Najnowszej Centrum im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor wielu publikacji dotyczących NRD i stosunków polsko-niemieckich po II wojnie światowej, m.in. Obraz Polski i Polaków w prasie i literaturze NRD w okresie powstania Solidarności i stanu wojennego (2007), Kibice w socjalizmie (2013), Ideologiczna współpraca. Władze wobec środowisk opiniotwórczych w PRL i NRD (2016). Członek „The International Society for the History of Physical Education and Sport” i sieci naukowej „Sportgeschichte Osteuropas”.

Do pobrania:

Plakat (.pdf)

Informacja o cyklu „1939-1989-2019: Historia do (prze)myślenia”

Organizatorzy:

Europejskie Stowarzyszenie Badań Niemcoznawczych, OSTPOL e.V. w Lipsku, Centrum im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Projekt współfinansowany z przekazywanych przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.