agnieszka
Prof. Dr. Andrii Portnov: Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia`s War against Ukraine - report
Report on the public lecture about Ukraine on the topic “Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia`s War against Ukraine " given by a Prof. Dr. Andrii Portnov at WBZ
A series of public lectures titled "Ukraine Between History and Modernity: War Challenges, Historical Narratives, and a Conflict of Interpretations" was continued in October with a lecture by Prof. Dr.Andrii Portnov at the Willy Brandt Center for German and European Studies (WBZ), the project funded by the German Academic Exchange Service (DAAD). This lecture on the topic “Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia`s War against Ukraine" was the second lecture in the series. Our partner in the implementation of this project is the German Studies Center (ZDS) at Peking University, FU Berlin.
The lecture series has now been successfully concluded, generating significant interest and fostering the development of new ideas. We continue to publish reports on the events to share the key ideas and questions that were raised.
Prof. Dr. Andrii Portnov, Director of the Viadrina Centre of Polish and Ukrainian Studies in Oktober shared his observations about the dynamics of methodological discussions as well as institutional changes in international Academia in the context of Russia`s full-scale invasion in Ukraine.
At first, he focused on the most vivid and broadly discussed theoretical suggestion – an implementation of post-colonial approach to analyzing “the complex Russo-Ukrainian relations”. Prof. Portnov reflected on the historiographical claims on the necessity to “decolonize Russian and Soviet studies”, existing attempts to apply post-colonial optics to Ukraine`s history and the discussions about the essentializing content of some post-colonial reasoning and dangers of reviving of national narratives related to them.
The lecturer also touched upon a disputable notion of applicability of post-colonial approach to Polish-Ukrainian history. In this context he referred to his newly published overview of Polish-Ukrainian relations, available in Polish (https://cbh.pan.pl/sites/default/files/download/A_Portnov_Polska%20i%20Ukraina%20Warszawa_Berlin_2023.pdf) and Ukrainian (http://resource.history.org.ua/item/0017510) languages.
In the second part of his talk Prof. Portnov briefly summarized the institutional changes in German Academia, caused by the Russia`s war against Ukraine. He particularly focused on the activities of the Viadrina Center of Polish and Ukrainian Studies (https://www.vcpu.europa-uni.de/en/index.html), launched in 2023 in Frankfurt/Oder as a research institution integrated into the European University Viadrina.
The discussion was skillfully moderated by Prof. Dr. hab. Sören Brinkmann (WBZ). Both the in-person and online audiences actively participated, posing numerous insightful questions. While it is impossible to include all the questions, answers, and comments from the audience in this summary, the following highlights offer a glimpse into the core topics and ideas discussed. Among the questions raised by the listeners were the following.
Dr. Lukasz Kaczynski, director of the National Ossolinski Institute (Poland, Wroclaw), asked Professor Andrei Portnov whether the changes caused by the full-scale war which he described in relation to the German environment, were similar to the changes in the scholarly approach of Polish historians to the history of Ukraine.
Professor Dr. Thorsten Bonacker (Director of the Collaborative Research Center “Dynamics of Security” (DFG) and head of the Master’s programs in Peace and Conflict Studies at the University of Marburg Professor Peace and Conflict Studies at the Philipps University of Marburg) thanked for very inspiring talk and asked the following question: "Could you elaborate a bit more on the potential consequences that a postcolonial understanding of the Russian war of aggression and perhaps the history of Ukraine could have for European-Ukrainian relations?"
Peter Schiffauer (Honorary Professor at the Faculty of Law at Fernuniversität in Hagen, Deputy Director of the Dimitris Tsatsos Institute for European Constitutional Studies) asked the following question: “Would you consider useful for the analysis of Ukrainian history to make a distinction between state-building and nation-building?” The discussion was also attended by Dr. Julia KobzarCenter of the German Studies Center (ZDS) at Peking University and lecturers of the November lectures of the series" Ukraine Between History and Modernity: War Challenges, Historical Narratives, and a Conflict of Interpretations": Doctoral Student from Warsaw University Ivan Posylnyi and Prof. Dr.Tetyana Panchenko from V.N. Karazin Kharkiv National University.
Ivan Posylnyi asked about postcolonial theory and its applicability for explaining the roots of Russian aggression in Ukraine: “In your opinion, what exactly are the problems of existing English-language academic literature on postcolonialism (like E. Said)? What are the weaknesses, or white spots, of these existing approaches in explaining the Russian colonialism?”. Among the questions asked by Professor Dr. Tetyana Panchenko was, for example, the following: “What topics of Polish-Ukrainian studies, in your opinion, will be in demand in the coming years?” There were also other questions during the engaging discussion.
Professor Andrii Portnov's detailed answers during the discussion not only brought into the discussion various interpretations of the term "postcolonial" but also outlined the related influence of various discourses in academic aria on the relationship of Ukraine as a European country with Western European countries, as well as with other countries of the world.
Andrii Portnov's lecture and the discussion that followed also served as an impetus for further development of the searches of doctoral and master's students. For example, Antonia Francke, Erasmus Student from Germany, remarked the following: “After the first lecture by Prof. Portnov, I noted that I lacked some prior knowledge for his introduction to the topic and that a presentation with the key information would have helped improve my understanding. I found it very interesting to hear the term "colonialism" and to consider Russia as a colonial power, as this point of view was new to me from my previous school and university studies”.
Ivan Posylnyi from the Warsaw University shared his thoughts on the event at the Willy Brandt Center for German and European Studies as follows: “As a Ukrainian researcher coming from Donbas and focusing my own research on people's identity in the occupied part of Ukraine, expanding the applicability of postcolonial theory on the reality of Ukraine is crucial. Lecturer's remarks about the need to develop studies of postcolonialism in Eastern Europe, and particularly in Ukrainian institutions, are highly relevant. The broad perspective on Ukraine's past and its relations with other European nations (especially with Poland) was an added value of the lecture”.
Below are some more comments from the event participants sent to us after the lecture.
„It was a very interesting lecture, first of all because of its clearly balanced conceptualization of definitions, which actualize scientific language under current changes caused by the Russia’s war against Ukraine” (Svitlana Luchik-Musiyezdova, MA, Center for Advanced Studies of Population and Religion).
„Knowing the deep and detailed approach of Andrii Portnov I was waiting for interesting lecture and I wasn't disappointed. His thoughts surely enable better understanding of contemporary processes. I have no doubt that his new book „Dnipro: an Entangled History of a European City“ mentioned during event and presented to WBZ, is also extremely helpful for those who study history of Ukraine and modern society, as the previous book “Poland and Ukraine. Entangled Histories, Asymmetric Memories”. (Dr Oleksiy Musiyezdov, independent researcher, Krakow).
The Report was prepared by scientific coordinator of the project Prof. Oksana Danylenko in co-authorship with Prof. Andrii Portnov
Spotkanie z Wolfgangiem Templinem wokół jego książki o Józefie Piłsudskim
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego
zaprasza na spotkanie z Wolfgangiem Templinem,
autorem książki Józef Piłsudski. Od rewolucjonisty do marszałka.
Spotkanie odbędzie się w piątek 11 października 2024 o godz. 16:00 w sali Wielkiej Wrocławskiego Ratuszu (Rynek 50, 50-996 Wrocław).
Wstęp wolny.
--
Ludziom choć trochę zorientowanym we współczesnych (ale sięgających jeszcze czasów NRD) relacjach polsko-niemieckich postaci Wolfganga Templina (rocznik 1948) przedstawiać nie trzeba. Enerdowski dysydent, znający Polskę i polskie środowisko opozycyjne od lat 70-tych (gdzie w połowie dekady studiował filozofię na Uniwersytecie Warszawskim i Jagiellońskim), odznaczony przez prezydenta Komorowskiego Medalem Europejskiego Centrum Solidarności, kierował w latach 2010-2013 biurem Fundacji Heinricha Bölla w Warszawie.
Po opublikowaniu w roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości dziejów II RP (Der Kampf um Polen. Die abenteuerliche Geschichte der zweiten polnischen Republik, Paderborn 2018), książki ciepło przyjętej przez czytelników (duża w tym była zasługa bardzo dobrego pióra Templina), niektórzy kręcili nosem, że autor przejmuje polski punkt widzenia. On sam nie widział w tym akurat niczego złego, zadowolony, że może niemieckim stereotypom i ocenom przeciwstawić polską narrację.
I po jego najnowszej, poświęconej Józefowi Piłsudskiemu książce, znać, że Templinowi bardzo dobrze znana jest polska literatura przedmiotu i zależy mu nawet na upowszechnieniu wśród niemieckich czytelników elementów polskiej narracji o swoim bohaterze.
Tym bardziej, że Naczelnik miał tam dobrą opinię ostatnio chyba w III Rzeszy, gdzie szczególną estymą darzył go sam Hitler, widząc w nim bohaterskiego pogromcę Rosjan, który w 1920 r. położył tamę „azjatycko-bolszewickiej” (jak wtedy mawiano) infiltracji Europy, widząc w nim niejako współczesne wcielenie Sobieskiego spod Wiednia. To wtedy ukazała się w Berlinie książka byłego korespondenta gazet niemieckich w Polsce, Friedricha W. Oertzena, Marschall Pilsudski. Der Schöpfer und Lenker des neuen Polen (1935), ilustrowana materiałami Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie. Oertzen pisząc o Polsce, że „jest państwem jej najsilniejszego i najaktywniejszego bojownika z pierwszej linii (…), który największą i najcięższą walkę swojego życia stoczył z Rosją”, współtworzył oficjalny wizerunek marszałka, jaki pod wpływem Führera rodził się wówczas w Niemczech. Wtedy też wydano w Niemczech czterotomowe wydanie jego pism Erinnerungen und Dokumente z przedmową H. Göringa.
Ta koniunkturalna, odgórnie sterowana sympatia nie wyszła Piłsudskiemu na dobre, w którym widziano po wojnie – choćby w wielokrotnie wznawianej, powojennej Geschichte Polens (1966) Gottholda Rhodego – głównie „dyktatora, choć bez zewnętrznych ram dyktatury”, cechującego się „pogardą dla ludzi i bezwzględnością”. Takie jego widzenie okazało się w Niemczech niezwykle trwale. Nawet Dieter Bingen, znawca polskiej historii, dyrektor niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt, publikując w 2003 r. swoją Kleine Geschichte Polens i dostrzegając w nim „postać pełną sprzeczności (…) o cechach charyzmatycznych”, kładł nacisk na jego „pogardę dla instytucji i uregulowanych procedur demokratycznych, którymi nie wyświadczył młodej republice przysługi.”
Tymczasem Templin, który musiał zmierzyć się z całą negatywną, niemiecką tradycją percepcji Piłsudskiego, pisze o nim jako o „twórcy państwa” (co manifestuje się już w tytule książki) i o „liberalnym polskim patriocie”, który nie dał się też nabrać na hitlerowskie umizgi: „Piłsudski unikał bezpośredniego kontaktu z Hitlerem, chociaż ten wręcz o nie zabiegał.” Kontakty z możnymi III Rzeszy pozostawiał Beckowi, który jako minister spraw zagranicznych był na nie nolens volens skazany (stąd widać go na fotografiach z Hitlerem, Göringiem, Goebbelsem czy Ribbentropem).
Przede wszystkim jednak, w kontekście wielowiekowej asymetrii, jaka wciąż jeszcze cechuje stosunki niemiecko-polskie w odniesieniu do wiedzy, jaką społeczeństwa mają o sobie nawzajem, autor stawić musiał czoła tamtejszej (ale i generalnie zachodniej, jak podkreśla) dzisiejszej nieznajomości swojego bohatera. Niewiele się tam bowiem teraz wie – pisze Templin – tak o jego polskim, wewnątrzpolitycznym znaczeniu, jak i międzynarodowej doniosłości: „Jeżeli zapytać o ważnych europejskich polityków, którzy w latach 20-tych i 30-tych XX w. przeciwstawiali się związanym z Hitlerem i Stalinem totalitaryzmom oraz groźbie wojny, to padają nazwiska Winstona Churchilla i Charlesa de Gaulle’a, ale tylko z rzadka tego polskiego patrioty i bojownika o wspólną europejską perspektywę.”
I to był dla autora główny impuls do napisania niniejszej biografii: „szerzyć wśród niemieckich czytelników wiedzę o Polsce, jej historii, wybitnych postaciach i politycznych doświadczeniach”. O tym wszystkim ta bardzo dobrze napisana książka traktuje na kanwie życia i dzieła twórcy polskiej niepodległości w 1918 r. A jest tam bardzo potrzebna zwłaszcza dzisiaj, w trudnej fazie wzajemnych stosunków, w której – pisze Templin w zakończeniu – „nadzieję budzi[polskie]silne społeczeństwo obywatelskie (…), mające własne spojrzenie na narodową tradycję i historię. A w tym swój udział ma też Komendant.”
Cieszyć się należy, że wyszła ta książka spod pióra autora w Niemczech znanego, cenionego, nie będącego zawodowym historykiem, co przydaje jej świeżości spojrzenia, i dysponującego świetnym piórem, co zaskarbi jej na pewno wdzięcznych czytelników. Jest to też autor, powtórzmy, wyśmienicie zorientowany w niuansach także obecnej polskiej rzeczywistości politycznej, co ujawnia w pasażach kontekstualizujących główny tok narracji. Widzi, a jakże, nachalne powoływanie się niektórych polskich polityków na dorobek i dziedzictwo II Rzeczypospolitej, ale, jak puentuje: „jej twórca tak naprawdę nie odpowiada jego wyobrażeniu o »prawdziwym Polaku«.” Dzięki warszawskiemu wydawnictwu Bellona książka Wolfganga Templina ukazała się w tym roku w przekładzie Marka Zybury na język polski.
Serdecznie zapraszamy!
--
Piłka nożna na celowniku polityki. Polska–Niemcy–Europa
Piłka nożna na celowniku polityki. Polska–Niemcy–Europa, pod red. D. Wojtaszyna,
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2024.
Opis:
Piłka nożna to najpopularniejsza dyscyplina sportu w Europie, wyzwalająca szczególnie silne emocje i przyciągająca tłumy kibiców. Znaczenie futbolu w XX i XXI wieku spowodowało liczne próby jego politycznej instrumentalizacji. Politycy starali się wykorzystać i odpowiednio ukierunkować namiętności związane z widowiskiem piłkarskim, by osiągnąć pożądane cele polityczne bądź społeczne. Doprowadziło to do wielu patologii obecnych we współczesnym sporcie.
W okresie dwóch wielkich totalitaryzmów XX wieku: nazizmu i komunizmu piłka nożna stała się — dzięki jej potencjałowi integracyjnemu i asymilacyjnemu — jednym z elementów współtworzących nowe państwa powstające w Europie Środkowej. W państwach już ukształtowanych wykorzystywano futbol do wzmacniania nastrojów patriotycznych, z czasem wręcz nacjonalistycznych i podtrzymywania resentymentów wobec rywali.
Tom Piłka nożna na celowniku polityki zawiera artykuły poświęcone tym problemom, występującym na styku piłki niemieckiej (w wydaniu RFN i NRD), polskiej, austriackiej, szwajcarskiej, ukraińskiej i radzieckiej.
Public lecture: "Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia's War against Ukraine"
The Willy Brandt Centre for German and European Studies, University of Wrocław
invites to the public lecture:
"Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia's War against Ukraine"
Prof. Dr. Andrii Portnov
European University Viadrina, Director of the Viadrina Center of Polish and Ukrainian Studies (Frankfurt / Oder, Germany)
Date: Oktober 24th, 2024, 14.00-16.00 (CET),
Location: Room 13, Willy Brandt Centre, ul.Strażnicza 1-3, Wrocław
Link: https://zoom.us/j/98666521131?pwd=DZWk4yGE8osOLGUl5CyIrRIwrlUSwn.1
Meeting ID: 986 6652 1131
Passcode: 619743
Information about the guest lecturer:
Dr. Andrii Portnov is Professor of Entangled History of Ukraine at the European University Viadrina and Director of the Viadrina Centre of Polish and Ukrainian Studies. He is also a founding director of PRISMA UKRAЇNA Research Network Eastern Europe in Berlin. His most recent book publications are: Dnipro. An Entangled History of a European City (Boston, 2022) and Polska i Ukraina: wspólna historia, asymetryczna pamięć (Berlin – Warszawa, 2023).
Upcoming lecture by Prof. Dr. Andrii Portnov on the topic «Re-thinking Polish and Ukrainian Studies in the Context of the Ongoing Russia's War against Ukraine" will present the results of preliminary observations and conclusions about the development of Polish and Ukrainian studies since February, 24, 2022.
The presentation will be focused on the teaching and research experience of the German Academia, on the ongoing theoretical debates and institutional changes. Special attention will be devoted to the newly established Viadrina Centre of Polish and Ukrainian Studies.
The lecture also intends to briefly introduce the audience to key concepts and events in the history of Ukraine related to the construction of Ukrainian statehood, Ukrainian ethnicity and Ukrainian identity.
Additionally, the lecture will consider vectors and prospects of transformation and development of German-Ukrainian and Polish-Ukrainian relations under the influence of the challenges of Russia's War against Ukraine.
This lecture is the second of a series of lectures on the topic "Ukraine between history and modernity: war challenges, historical narratives and a conflict of interpretations".
Moderator of the discussions: Prof. Sören Brinkmann
Organizer of the lecture series: Prof. Oksana Danylenko (Contact and questions: Diese E-Mail-Adresse ist gegen Spambots geschützt! JavaScript muss aktiviert werden, damit sie angezeigt werden kann. )
Partner Institutions for these events: Coordination Center of the German Studies Center (ZDS) at Peking University, FU Berlin (Dr. Julia Kobzar)
The project is supported by the German Academic Exchange Service (DAAD).
The events will be held in a hybrid format (streamed on Zoom with English-Polish translation); additional information and links will be provided in separate announcements closer to the event.
--
Lista przyjętych na Interdyscyplinarne Studia Europejskie
Poniżej prezentujemy listę przyjętych na I rok studiów na kierunku:
INTERDYSCYPLINARNE STUDIA EUROPEJSKIE, II stopnia stacjonarne
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego
na rok akademicki 2024/2025
- Lista przyjętych (.pdf)
Gratulujemy!
--
Wszystkie zajęcia na kierunku Interdyscyplinarne Studia Europejskie odbywają się w budynku CSNE im. Willy'ego Brandta przy ul. Strażniczej 1-3. Wyjątek stanowi lektorat z języka obcego, który odbywa się w semestrze letnim I roku i jest prowadzony przez SPNJO (pl. Biskupa Nankiera 2/3). Sprawy formalne takie jak legitymacje studenckie, wnioski czy stypendia można załatwić w Dziekanacie WNHiP (ul. Szewska 48).
