WBZ

CSNE im. Willy'ego Brandta oraz Federalna Fundacja ds. Rozliczenia z Dyktaturą SED serdecznie zaprasza na dyskusję poświęconą powstaniu ludowemu w NRD 17 czerwca 1953 r.

W dyskusji wezmą udział: dr Ulrich Mählert, prof. Atilla Pók i prof. Marek Zybura.
Moderatorem dyskusji będzie prof. Krzysztof Ruchniewicz.

Dyskusja, która odbędzie się w Centrum, będzie dotyczyć wydarzeń w NRD w czerwcu 1953r. i ich oddźwięku w krajach europejskich.
Wezmą w niej udział znawcy tematyki z Polski. Niemiec i Węgier. W trakcie dyskusji uczestnicy zastanowią się także nad tradycjami wystąpień antykomunistycznych w bloku wschodnim i na tym tle ocenią wagę i znaczenia zrywu społeczeństwa NRD.

W tym roku minęła 60 rocznica wybuchu powstania ludowego w NRD. Było to jedyne masowe wystąpienie antysystemowe ludności tego państwa. Miało charakter ogólnokrajowy i objęło swym zasięgiem całe NRD. Mimo iż zostało szybko zdławione przez wojska radzieckie, było dowodem niezgody enerdowskiego społeczeństwa na forsowaną stalinizację życia i pogarszanie się warunków bytowych ludności. Z wystąpienia o charakterze społecznym szybko przerodziło się w polityczne i narodowe. Powstańcy żądali organizacji wolnych wyborów i zjednoczenia podzielonych Niemiec.

Po dyskusji odbędzie się otwarcie wystawy „Chcemy być wolni! Powstanie ludowe w NRD 17 czerwca 1953 r.", przygotowanej przez Federalną Fundację ds. Rozliczenia z Dyktaturą SED. Jest to niemiecka instytucja zajmująca się dziejami systemu komunistycznego w NRD i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej.

Wystawę otworzy w imieniu Fundacji, dr Ulrich Mählert.

Dyskusja prowadzona będzie w języku niemieckim, wystawa dostępna jest po polsku.

Data/miejsce dyskusji i otwarcia wystawy

14.11.2013 godz. 17.00

CSNE, ul. Strażnicza 1-2, Wrocław, sala nr 13

Organizatorzy:

CSNE im. Willy'ego Brandta UWr

Federalna Fundacja ds. Rozliczenia z Dyktaturą SED.

W dniach 8-9 listopada w CSNE im. Willy/ego Brandta odbędzie się niemiecko-polski workshop "Wyzwania Unii Europejskiej".

W 2-dniowych obradach wezmą udział studenci naszej uczelni kierunku dyplomacja europejska i studenci z Uniwersytet w Magdeburgu (Otto-von-Guericke-Universität Magdeburg)

Program (draft)

German-Polish Student Workshop „Challenges of the European Union"/

8th - 9th of November, 2013 at the University of Wrocław –

8.11.2013 - First day of the workshop
10.00 Welcoming of all participants at the Willy Brandt Center for German and European Studies of the University of Wrocław

10.15-11.30 „Border regimes: Asylum policy in the EU"
Input presentation: Prof. Dr. Ireneusz Karolewski, Willy Brandt Center for German and European Studies of the University of Wrocław
11.30-13.00 Discussion in small groups, afterwards presentation of the results from the small groups

13.00 Lunch break (Willy Brandt Center)

14.00-15.30 "A futureless EU? Youth unemployment in the EU"
Input presentation: Dr. Halina Sobocka-Szczapa, Institute for Labour and Social Affairs: "The situation of young people in the labour market in Poland and European Union"
Commentary: Dr. Elżbieta Opiłowska, Willy Brandt Center

15.30-17.00 Discussion in small groups, afterwards presentation of the results from the small groups
17:00 Prof. Dr. Wolfgang Renzsch, Jean Monnet Chair for European Studies, Otto-von-Guericke-University, Magdeburg: Financial crisis and German federal states (tbc)

9.11.2013 - Second day of the workshop
"Post growth - A new future for the EU?!"
9.30 - 13.00 work in small groups, Input presentations, discussions in small groups
Chaired by: Prof. Dr. Vera Trappmann, Department of Sociology at the Otto-von-Guericke-University, Magdeburg
13.00-14.00 Lunch break
14.00-15.30 Presentation of the results from the small groups
16:00 Closing plenary

10.11.2013 - Day of departure
12.19 Return journey of the German participants back to Magdeburg

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta 

zaprasza na VI wykład z cyklu wykładów im. Norberta Eliasa 

Prof. Jiři  Šubrt wygłosi wykład na temat: 

The Theory of Civilization of Norbert Elias as an Example of Temporalized Sociology

Data: 6 listopada 2013, godz. 17.00-19.00                             

Miejsce: Centrum im. Willy’ego Brandta, ul. Strażnicza 1-3, sala 13

Wykład odbędzie się w jęz. angielskim.

Cykl wykładów im. Norberta Eliasa zosał zainicjowany z okazji jubileuszu 200-lecia utworzenia Uniwersytetu Wrocławskiego przez Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta. Ideą tych spotkań jest przybliżenie sylwetek wielkich myślicieli nauk humanistycznych, którzy wywarli znaczący wpływ na międzynarodową socjologię, kulturoznawstwo i nauki historyczne i wywodzili się z kręgu kulturowego Europy Środkowo-Wschodniej. 

Prof. Jiří Šubrt jest Dyrektorem Zakładu Socjologii Historycznej Uniwersytetu Karola w Pradze 

Call for Papers

INTER FINITIMOS. Jahrbuch zur deutsch-polnischen Beziehungsgeschichte 11 (2013)
INTER FINITIMOS. Rocznik historii stosunków polsko-niemieckich 11 (2013)

Temat: Rok 1914, rok 1989, „krótki XX wiek"

1914 i 1989 – kluczowe daty tzw. „krótkiego XX wieku" (Eric Hobsbawm) – zaznaczają długofalowe zmiany w Europie, których przyczyny i skutki są różnie interpretowane. Stanowią one decydujące punkty zwrotne zarówno dla Niemiec i Polski, jak i dla stosunków polsko-niemieckich.
Różne postrzeganie i interpretacja I wojny światowej, której setna rocznica wybuchu przypada w 2014 roku, wynikają nie tylko z historycznego faktu, po której stronie konfliktu stanęły poszczególne europejskie państwa i ich narody.
Dla Polski I wojna światowa stanowi jedno z kluczowych wydarzeń XX wieku. Odzyskanie niepodległości w listopadzie 1918 roku jest głównym pozytywnym elementem w pamięci zbiorowej narodu polskiego. W okopach wojny tysiące Polaków walczyło przeciwko sobie w armiach mocarstw zaborczych: monarchii Habsburgów, Rosji i Rzeszy Niemieckiej. Była to dramatyczna walka bratobójcza. Jednocześnie osłabienie i w ostateczności upadek państw zaborczych stworzyły szansę na odrodzenie się państwa polskiego. Z perspektywy Polaków sytuacja była paradoksalna: wojna jako traumatyczny czas dla ludzkości i równocześnie historyczna szansa dla narodu.

Dla Niemców I wojna światowa oznacza negatywne miejsce pamięci. W bezsensownych walkach w okopach miliony ludzi straciły życie, a nieoczekiwany i szybki upadek Cesarstwa popchnął niemieckie społeczeństwo w głęboki kryzys ekonomiczny i polityczny. Traktat Wersalski i idący z nim parze nowy porządek w Europie Niemcy odczuli jako upokorzenie. Zbiorowa trauma Niemców, ich brak akceptacji dla skutków „Wielkiej Wojny" przygotowały glebę dla politycznego ekstremizmu lat 20. XX wieku, na której mogła się rozwijać polityka rewizjonistyczna. Rozwój ten osiągnął apogeum po wybuchu II wojny światowej.
W przyszłym roku Europa wspominać też będzie antykomunistyczne rewolucje 1989 roku. Dzięki sukcesowi odniesionemu przez NSZZ "Solidarność", ruchy obywatelskie w NRD, Czechosłowacji, Rumunii, Bułgarii i na Węgrzech udało się przezwyciężyć następstwa II wojny światowej i zapoczątkować proces politycznego porządkowania Europy na nowo. Załamało się radzieckie imperium, Polska stała się suwerennym i demokratycznym państwem, Niemcy się zjednoczyły i odzyskały pełną niezależność. Pod koniec wieku, naznaczonego krwawymi konfliktami między Polakami i Niemcami, rok 1989 stał się łączącym doświadczeniem dla obu narodów, szansą na odbudowę polsko-niemieckiej wspólnoty wartości i interesów.

Obie cezury – 1914 i 1989 – mają centralne znaczenie nie tylko dla stosunków polsko-niemieckich, lecz dla całej europejskiej historiografii. Kolejne wydanie INTER FINITIMOS. Jahrbuch zur deutsch-polnischen Beziehungsgeschichte 11 (2013) ma być zatem poświęcone tym dwóm historycznym momentom przełomowym – 1914 i 1989, I wojnie światowej i rewolucji politycznej 1989 roku – oraz związanym z nimi różnym interpretacjom i ich miejscu w pamięci indywidualnej i zbiorowej. Zapraszamy do nadsyłania tekstów o tej tematyce i wzięcia udziału w dyskusji.

Oprócz tego „INTER FINITIMOS. Rocznik historii stosunków polsko-niemieckich" publikuje oryginalne teksty z dziedziny kulturoznawstwa, przedstawiające własne plany i projekty badawcze (np. prace dyplomowe, magisterskie, doktorskie, habilitacyjne) lub poglądy naukowe i hipotezy, mające skłaniać środowisko naukowe do dyskusji. Objętość tekstów nie powinna przekraczać 15 000 znaków (ze spacjami). Dalsze wskazówki odnoszące sie do sposobu przygotowania manuskryptu znajdziecie Państwo na naszej stronie internetowej www.interfinitimos.de. Prosimy zainteresowanych autorów o uzgodnienie publikacji z Redakcją.

Propozycje tekstów do 11 numeru rocznika (2013) jako pliki tekstowe, napisane w języku polskim lub niemieckim, nadsyłać prosimy do 30.11.2013 na adres e-mailowy: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

Pilnujcie się, by im nie powiedzieć, że czasem różne miasta następują po sobie w tym samym miejscu i pod tą samą nazwą, rodzą się i umierają nie znając się wzajemnie, pozbawione punktów stycznych. Czasem nie zmieniają się imiona mieszkańców, akcent ich mowy, a nawet rysy twarzy; lecz odeszli bez słowa bogowie, a zamiast nich zagnieździli się tam bogowie obcy (...) 

Italo Calvino: Niewidzialne miasta, tłum. Alina Kreisberg

Między Stettinem a Szczecinem – metamorfozy miasta w latach 1945-2005 to tytuł nowej książki autorstwa Jana Musekampa, wydanej przez nasze Centrum w serii studia brandtiana translationes. Praca Jana Musekampa (młodego niemieckiego adiunkta Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą) została nagrodzona przez ambasadora Rzeczpospolitej Polskiej w Berlinie.

Po 1945 roku nowi mieszkańcy Szczecina, pochodzący ze wszystkich stron powojennej Polski, z przedwojennych kresów wschodnich Polski zaanektowanych przez Związek Radziecki i z Europy zachodniej, zasiedlili obce im miasto. Miasto było im obce nie tylko ze względu na napisy niemieckie lub pozostałych jeszcze w mieście Niemców, lecz przede wszystkim ze względu na zastane dziedzictwo kulturowe. Rozpoczął się proces kulturowego oswajania się nowych Szczecinian z miastem: usunięto niemieckie napisy, przemianowano nazwy ulic oraz postawiono nowe pomniki. Przekształcenie niemieckiego miasta w czysto polskie nie mogło się jednak w pełni powieść, ponieważ duża część dziedzictwa architektonicznego z czasów niemieckich przetrwała wojnę.
Propaganda starała się co prawda zacierać owo „niepolskie" pochodzenie poprzez kreowanie różnych mitów, jednak przemilczanie dziedzictwa niemieckiego oraz pruskiego okazało się problematyczne. 

Jan Musekamp w swojej publikacji prześledził nie tylko przełomowe wydarzenia dla Szczecina, ale zajął się również problemami aktualnymi: poszukiwaniem tożsamości przez dzisiejszych mieszkańców Szczecina, budową „nowej starówki", powrotem pomnika Sediny, czy spajającą niemiecką przeszłość z polską teraźniejszością literaturą Artura Daniela Liskowackiego.

Do przeczytania: recenzja Jörga Hackmanna napisana dla H-Soz-u-Kult