
agnieszka
Ludzie pogranicza - kontynuacja cyklu wykładów
W semestrze zimowym kontynuujemy cykl wykładów o wybitnych "Ludziach pogranicza".
Literatura, kultura i polityka stanowiły przez wieki historyczne przestrzenie w polsko-niemieckim dialogu i wciąż stanowią płaszczyzny dokonujących się w nim spotkań, wymiany i tarć. Niemieckie oświecenie zrodziło w swojej narracji o Polsce krytyczne wyobrażenia, które, ewoluując potem mniej lub bardziej, trwale określiły niemiecki wizerunek Polski i Polaków – często konfrontacyjnie nieprzyjazny – aż po obecne czasy w gruncie rzeczy. Na pewno żywe one były jeszcze w minionym stuleciu.
Warunki dla dialogu, zdolnego zamieniać konfrontację w partnerstwo, nastały dopiero po II wojnie światowej. Obfitował on wtedy we wzloty i upadki, nadzieje i zawody, ale przy wszystkich trudnościach i ograniczeniach, wynikających z dwubiegunowego charakteru ówczesnego świata, był przez obydwie strony uparcie kontynuowany. I tak, jak pod koniec lat 80-tych do zmian dojrzewał świat, tak w latach 1989-1991 doszło też do przełomu w relacjach wolnej Polski ze zjednoczonymi, demokratycznymi Niemcami. Negatywnie nacechowane, nieufne sąsiedztwo przerodziło się w przyjazną współpracę, nawet jeśli bywa ona, jak to się dzieje obecnie, wystawiana na ciężką próbę
Poszczególne wykłady z cyklu „Ludzie pogranicza” traktują o wybitnych aktorach polsko-niemieckiego dialogu, „wielkich latarnikach” wzajemnego otwierania się Niemców i Polaków na siebie w tym czasie. Byli i są to ludzie pióra, snujący wizje przyszłości, którzy kształtowanie naszych wzajemnych dobrych relacji traktowali i traktują jako zadanie – żyli i żyją nim w myśl sformułowanego przez Huberta Orłowskiego dla Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej motta: „Sąsiedztwo zobowiązuje”.
W ramach cyklu zaplanowano cztery wykłady:
- 08.11.2023 godz. 17:00: Marek Zybura – Bronisław Hubermann (1882-1947): „Jestem Polakiem, Żydem, artystą i Paneuropejczykiem”
- 29.11.2023 godz. 17:00: Piotr Przybyła – Gatemakerzy polskiego słuchowiska? (Ludzie) Pogranicza w niemieckim radiu
- 13.12.2023 godz. 17:30: Anna Kurpiel i Łukasz Skąpski – Ludzie pogranicza i niemieckie dziedzictwo kulturowe
- 26.01.2023 godz. 17:00: Wolfgang Templin – Józef Pilsudski - Rewolucjonista i twórca Państwa
Serdecznie zapraszamy!
Bardzo dobre wyniki ewaluacji Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta
Bardzo dobre wyniki ewaluacji Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta
Latem tego roku Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE) po kolejnych pięciu latach działalności poddano międzynarodowej ewaluacji. Zleciła ją Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej (DAAD), niemiecki partner wraz z UWr prowadzący placówkę. Ocenę przeprowadziła holenderska firma Ockham | IPS specjalizująca się w tego rodzaju postępowaniach. Centrum oceniono w różnych zakresach, od badań naukowych, dydaktyki po działalność w przestrzeni publicznej. We wszystkich zakresach ewaluacja wypadła bardzo dobrze. Skłoniło to niemieckiego partnera Centrum, DAAD do podjęcia decyzji o kontynuowaniu współpracy z UWr w realizacji projektu przez następne pięć lat, czyli do 31 grudnia 2028 roku. W uzasadnieniu stanowiska DAAD podkreślono: „Fakt, że nie postawiono żadnych dodatkowych warunków, świadczy o profesjonalnej i skutecznej pracy CSNE”.
CSNE, wspólna inicjatywa UWr i DAAD, powstało w 2002 roku jako interdyscyplinarna i międzywydziałowa jednostka naszej uczelni. Aktualnie zatrudnia dziewięciu pracowników badawczo-dydaktycznych, którzy reprezentują różne dyscypliny, jak historię, literaturoznawstwo, politologię, nauki o kulturze. Głównym przedmiotem zainteresowania Centrum są studia nad współczesnymi Niemcami i relacjami polsko-niemieckimi w kontekście europejskim. We współpracy z Wydziałem Nauk Historycznych i Pedagogicznych Centrum prowadzi kierunek studiów II stopnia: Interdyscyplinarne Studia Europejskie. Placówka kształci również doktorantów, których obrony prac doktorskich odbywają się na odpowiednich wydziałach UWr. CSNE jest także bardzo aktywne w przestrzeni publicznej oraz pełni funkcje doradcze dla różnych instytucji w kraju i zagranicą.
prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor CSNE i kierownik katedry historii najnowszej
Konferencja i premiera książki "(In)equalities. Faces of modern Europe"

9.30 - 10.00 Rejestracja uczestników(-czek)
10.00 - 10.20 Oficjalne rozpoczęcie i wprowadzenie merytoryczne
10.20 - 11.20 Porozmawiajmy o nierównościach – dyskusja wokół książki “(In)Equalities. Faces of Modern Europe” z udziałem autorów(-ek) oraz redaktorów(-ek) naukowych
11.20 - 11.40 Pytania i odpowiedzi
11.40 - 12.10 Przerwa kawowa
12.10 - 12.40 Jak rozpocząć karierę naukową? ABC publikacji, projektów badawczych i grantów.
12.40 - 13.00 Oficjalne zakończenie, dalszy networking
Pierwsze spotkanie w ramach nowego cyklu filmowego "Migracje we współczesnym kinie niemieckim”
W najbliższy poniedziałek (23 października) o godz. 17:00 zapraszamy na pierwsze spotkanie w ramach cyklu filmowego "Migracje we współczesnym kinie niemieckim”
- Więcej informacji o całym cyklu można przeczytać TUTAJ.
23.10.2023. Spotkanie 1: Niemcy za granicą
Western, reż. Valeska Grisebach, Niemcy–Austria–Bułgaria 2017 (121 min.)
O filmie:
Grupa niemieckich robotników budowlanych wyrusza na plac budowy do Bułgarii. W pobliżu małej wsi ma powstać elektrownia wodna. Surowy, nieznany krajobraz początkowo wzbudza w mężczyznach pragnienie przygody, ale stopniowo – jako obcy w innym kraju – nie tylko konfrontują się oni z lokalną kulturą i językiem, ale też z nieufnością miejscowych i własnymi uprzedzeniami. Dwóch mężczyzn z grupy wdaje się w coraz ostrzejszą rywalizację o uznanie lokalnej społeczności.
„Nie ma znaczenia, kto ostatecznie wygra pojedynek. O wiele ważniejsza w ‘Westernie’ jest obserwacja ich doświadczeń, ich tożsamości. A te pokazane są z kobiecego punktu widzenia. Ekipa filmowa Grisebach składała się prawie wyłącznie z kobiet, podczas gdy aktorami byli prawie wyłącznie mężczyźni. Obserwacja płci przeciwnej prowadzona jest z zaciekawieniem, precyzją i jest niezwykle ekscytująca.” [Kino-Zeit]
„Gatunek westernu był tym, przy którym dorastałam siedząc przed telewizorem w Berlinie Zachodnim w latach 70. – do dzisiaj budzi on we mnie osobliwą, swojską fascynację. Chciałam poznać bliżej owe samotne, wyrastające ponad otoczenie, często melancholijne męskie postacie z westernów. Wszystko to korespondowało z tematyką utajonej ksenofobii, która od dłuższego czasu zajmuje mnie w filmie.” [Valeska Grisebach]
Wyróżnienia: Niemiecka Nagroda Filmowa – Brązowa Lola w kategorii Najlepszy Film Fabularny (2017), Nagroda Niemieckiej Krytyki Filmowej za najlepszy film fabularny (2017).
W dyskusji po filmie wezmą udział:
dr Ewa Fiuk (Instytut Sztuki PAN) i dr hab. Izolda Topp-Wójtowicz (Instytut Kulturoznawstwa UWr).
Wstęp wolny.
Serdecznie zapraszamy!
"Bauhausowcy i neoplastycy o filmie i kinie" - spotkanie z prof. Andrzejem Gwoździem
W środę 25. października o godz. 17.00 zapraszamy do Centrum im. Willy’ego Brandta UWr (ul. Strażnicza 1-3, sala nr 13) na spotkanie z prof. Andrzejem Gwoździem, redaktorem książki „Bauhausowcy i neoplastycy o filmie i kinie. Artykuły – dokumenty – scenariusze 1921–1936”.
Spotkanie zwieńczy pokaz filmów związanego z Bauhausem Alfreda Ehrhardta:
- Urkräfte am Werk (Pierwotne siły przy pracy, 1937/39, 15 min.)
- Korallen – Skulpturen der Meere (Korale – rzeźby mórz, 1964, 12 min.)
- Dampfende Erde (Parująca ziemia, 1961/62, 10 min.)
O książce:
Antologia gromadzi reprezentatywny wybór artykułów oraz dokumentów poświęconych zagadnieniom filmu i kina oraz scenariuszy powstałych w okresie 1921–1936 w kręgu myśli estetycznej Bauhausu oraz holenderskiej grupy De Stijl. Wypowiadają się tu zarówno autorzy, którzy o filmie i kinie pisali sporadycznie (na przykład neoplastycysta Theo van Doesburg), teoretycy, dla których praktyka filmowa stanowiła istotny punkt odniesienia (László Moholy-Nagy, Hans Richter), jak i twórcy gier świetlnych rozwijanych w ramach awangardowych praktyk „czystego kształtowania” równolegle z eksperymentami filmowymi innych artystów (Kurt Schwerdtfeger, Ludwig Hirschfeld-Mack, Werner Gräff).
Z recenzji dr hab. Agnieszki Rejniak-Majewskiej:
Dla współczesnego odbiorcy zaprezentowane w zbiorze teksty mogą być interesujące na kilku poziomach. Po pierwsze, jako przejaw świadomości filmowej szczególną wagę przywiązującej do strukturalnych możliwości tworzywa filmowego; po drugie, jako śmiałe wizje twórczego wykorzystania techniki, które z czasem dopiero znalazło szersze urzeczywistnienie. Wreszcie, jako ciekawy zapis kształtowania się i krążenia awangardowych idei, pozostających w dialogu ze współczesnością, będących odpowiedzią na nowe koncepcje przestrzeni i czasu, nowe wynalazki techniczne oraz wiedzę o otwartej i zmiennej naturze percepcji.
O filmach Alfreda Ehrhardta:
Dla wykształconego w Bauhausie Alfreda Ehrhardta, ważnego fotografa nowej rzeczowości, film był przede wszystkim sztuką wizualną. Ehrhardt (1901–1984) to jeden z najważniejszych filmowców i fotografów tradycji Bauhausu, mający na swoim koncie ponad 50 filmów i ponad 20 albumów o fotografii. W 1948 roku uznano go za „najważniejszego po wojnie niemieckiego twórcę Kulturfilmów”; dzisiaj mówilibyśmy raczej o starym mistrzu eksperymentalnego filmu dokumentalnego. W swoich filmach czerpał z fotografii awangardowej i filmu absolutnego lat dwudziestych XX wieku, które do dziś stanowią wyzwanie dla nowoczesności.
Andrzej Gwóźdź jest profesorem w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Ostatnio opublikował m.in. „Kino na biegunach. Filmy niemieckie i ich historie 1949–1991” (2019) oraz „Powtórkę z Kutza. Tropy – interpretacje – rozmowy” (2019). W serii „Niemcy – Media – Kultura” ukazały się jego monografie „Obok kanonu. Tropami kina niemieckiego” (2011) i „Zaklinanie rzeczywistości. Filmy niemieckie i ich historie 1933–1949” (2018, wyd. 2 – 2020). W latach 2005–2009 prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego; inicjator i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami (od 2015).
Spotkanie jest organizowane we współpracy Centrum im. Willy’ego Brandta UWr oraz Alfred Ehrhardt Stiftung w Berlinie.