Strona wykorzystuje pliki cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności.

Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi.

Zamknij
Polish (Poland)Deutsch (DE-CH-AT)English (United Kingdom)

WBZ

Archiwum

 

Kontinuitäten und Brüche deutsch-polnischer Erinnerungskulturen. Görlitz/Zgorzelec 1945-2006 (Kontynuacje i cezury polsko-niemieckiej kultury pamięci. Görlitz/Zgorzelec 1945-2006), Elżbieta Opiłowska, Wydawnictwo Neisse, Drezno, wrzesień 2009.

 

Pierwsza monografia poświęcona historii powojennej miast pogranicza Görlitz i Zgorzelca. Chociaż badanie pamięci w podzielonym mieście stanowi właściwy temat pracy, to analiza teorii kultury pamięci i pamięci kolektywnej oraz polityki historycznej w NRD i Polsce Ludowej zajmuje znaczną część książki. Na płaszczyźnie lokalnej polityka historyczna została przedstawiona chronologicznie od podziału miasta, napływu wysiedleńców, przez Układ Zgorzelecki, okres otwartej granicy w latach 70-tych aż do czasów teraźniejszych oraz na przykładzie wybranych miejsc pamięci – Ruhmeshalle/Dom Kultury, Stalag III A, Grecy i synagoga. Autorka formułuje tezę o istnieniu przepaści między pamięcią kulturową a komunikatywną (J. Assmann) w Görlitz i Zgorzelcu. I rzeczywiście pamięć mieszkańców, zbadana na podstawie wspomnień i wywiadów biograficznych, buntowała się przeciwko odgórnemu nakazowi zapominania i tabuizacji. Wysiedlenie i utracona ojczyzna pozostały jako traumatyczne doświadczenie jądrem tożsamości starej generacji respondentów. Jednakże polityka pamięci nie pozostała tu bez oddziaływania, co autorka również udowadnia. Polityczna retoryka NRD o granicy pokoju i polsko-niemieckiej przyjaźni, a także mit o antyfaszyźmie pozostawiły ślady w pamięci mieszkańców Görlitz, tak jak polski mit pioniera na „ziemiach odzyskanych” kształtował tożsamość mieszkańców Zgorzelca. Opiłowska postuluje, że choć przyjaźń między NRD a Polską Ludową była narzucona i dziś przez wielu historyków jest interpretowana jedynie jako przyjaźń nakazana”, to życie na pograniczu stworzyło jego mieszkańcom możliwość przełamania bariery kontaktu, a nakazane partnerstwa między szkołami i współpraca między zakładami prowadziły nierzadko do prywatnych spotkań i ostatecznie ułatwiły kontakty po 1989 roku.

 

„Praca ta stanowi jak dotąd najpełniejsze studium społeczne poświęcone mieszkańcom bliźniaczych miast pogranicza polsko-niemieckiego Görlitz i Zgorzelca, studium jakiego do tej pory nie udało się przygotować niemieckim ani polskim socjologom.” (Prof. Dr. Zbigniew Kurcz)  

 

Więcej informacji na stronie: http://www.neisseverlag.de/Neuerscheinungen-Details.38+M56bc071aa47.0.html?&L=0&cHash=a83b5a9686

Published in Prezentacje książek