WBZ

Centrum im. W. Brandta zaprasza na kolejny wykład w ramach cyklu "Ludzie Pogranicza". Wykład pt. "Lieber Landsmann…” – Wirpszowie i Günter Grass zaprezentuje dr Piotr Przybyła. Spotkanie odbędzie się w środę 24 kwietnia o godz. 17:00 w siedzibie Centrum (ul. Strażnicza 1-3 we Wrocławiu, sala 13). Wstęp wolny.

Dr Piotr Przybyła jest adiunktem w Katedrze Literatury i Kultury Niemiec Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta UWr od 2014 roku. Absolwent studiów germanistycznych na Uniwersytecie Opolskim i Freie Universität w Berlinie oraz seminarium doktorskiego w CSNE im. W. Brandta UWr. Brał również udział w międzynarodowym kolegium doktoranckim „Promotionskolleg Ost-West" na Uniwersytecie Ruhry w Bochum. Pracę doktorską pt. „Mit 'Ziem Odzyskanych' a konstrukcja przestrzeni pamięci na przykładzie Góry św. Anny i Ślęży w latach 1945-59" napisał pod kierunkiem prof. M. Zybury i obronił z wyróżnieniem w Instytucie Historycznym UWr. Zainteresowania badawcze dr. Przybyły krążą wokół pamięci kulturowej i politycznej, imagologii, transferu kulturowego i translatoryka (w polsko-niemieckich kontekstach).

Ludzie Pogranicza

Literatura, kultura i polityka stanowiły przez wieki historyczne przestrzenie w polsko-niemieckim dialogu i wciąż stanowią płaszczyzny dokonujących się w nim spotkań, wymiany i tarć. Niemieckie oświecenie zrodziło w swojej narracji o Polsce krytyczne wyobrażenia, które, ewoluując potem mniej lub bardziej, trwale określiły niemiecki wizerunek Polski i Polaków – często konfrontacyjnie nieprzyjazny – aż po obecne czasy w gruncie rzeczy. Na pewno żywe one były jeszcze w minionym stuleciu.

Warunki dla dialogu, zdolnego zamieniać konfrontację w partnerstwo, nastały dopiero po II wojnie światowej. Obfitował on wtedy we wzloty i upadki, nadzieje i zawody, ale przy wszystkich trudnościach i ograniczeniach, wynikających z dwubiegunowego charakteru ówczesnego świata, był przez obydwie strony uparcie kontynuowany. I tak, jak pod koniec lat 80-tych do zmian dojrzewał świat, tak w latach 1989-1991 doszło też do przełomu w relacjach wolnej Polski ze zjednoczonymi, demokratycznymi Niemcami. Negatywnie nacechowane, nieufne sąsiedztwo przerodziło się w przyjazną współpracę, nawet jeśli bywa ona, jak to się dzieje obecnie, wystawiana na ciężką próbę

Poszczególne wykłady z cyklu „Ludzie pogranicza” traktują o wybitnych aktorach polsko-niemieckiego dialogu, „wielkich latarnikach” wzajemnego otwierania się Niemców i Polaków na siebie w tym czasie. Byli i są to ludzie pióra, snujący wizje przyszłości, którzy kształtowanie naszych wzajemnych dobrych relacji traktowali i traktują jako zadanie – żyli i żyją nim w myśl sformułowanego przez Huberta Orłowskiego dla Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej motta: „Sąsiedztwo zobowiązuje”.

W ramach cyklu zaplanowano jeszcze wykład:

• 07. 06. 2023: Artur Białachowski – Rozjaśniający współczesność. Wkład Martina Pollacka w budowanie dialogu międzykulturowego.  

Serdecznie zapraszamy!

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu

Konferencja Ambasadorów RP

oraz Europejskie Stowarzyszenie Badań Niemcoznawczych

zapraszają

na konferencję 

(Wrocław, 22-23 maja br.)

Polityczne stosunki polsko-niemieckie:

W latach 2020-2023 CSNE UWr zrealizowało projekt naukowy, którego  wynikiem  jest opublikowanie pięciu książek dotyczących polsko-niemieckich traktatów, które ustanowiły podstawy stosunków między niepodległą Polską i zjednoczonymi Niemcami (traktat o potwierdzeniu granicy podpisany 14.11.1990 r., „duży” traktat podpisany 17.06.1991 r., porozumienie z 16.10.1991 r. nt. świadczeń dla ofiar zbrodni nazistowskich). W ramach projektu przypomniano również Układ normalizacyjny z 7.12.1970 r. oraz Traktat „2+4” (podpisany 12.09.1990 r.), który nie tylko otworzył drogę do zjednoczenia Niemiec, lecz zarazem stworzył podstawy dla nowej „architektury europejskiej”. 

W pierwszej części konferencji koordynatorzy projektu - profesor Krzysztof Ruchniewicz i profesor Jan Barcz  omówią jego strukturę, wyniki i znaczenie. 

Przypomnienie znaczenia wspomnianych wyżej traktatów jest tym bardziej istotne, że  lekceważenie ustanowionych wówczas przesłanek  stało się główną przyczyną zapaści w politycznych stosunkach polsko-niemieckich w ostatnich latach. Stosunki te są obecnie złe, co ma szczególnie negatywne znaczenie w kontekście  wyzwań związanych z reformą Unii Europejskiej, a zwłaszcza w kontekście  wojny w Ukrainie wywołanej agresją Rosji, co wymaga spójności i efektywności działania UE i NATO, którego znaczącymi członkami są Polska i Niemcy. 

Stanowi obecnemu politycznych stosunków polsko-niemieckich oraz perspektywie  przywrócenia tym stosunkom (zwłaszcza w kontekście wyborów w Polsce jesienią br.)  poziomu odpowiadającego wyzwaniu „polsko-niemieckiej wspólnoty wartości i interesów” poświęcona będzie druga część konferencji – „panel ambasadorów”. Wezmą w niej udział byli ambasadorzy Polski w Niemczech (Jerzy Kranz i Marek Prawda), były ambasador Niemiec w Polsce (Arndt Freytag von Loringhoven) oraz były minister spraw zagranicznych demokratycznej NRD(Markus Meckel).

Konferencję zamknie panel zorganizowany przez studentów. Jego celem jest oddanie głosu młodym ludziom i poznanie ich opinii na temat relacji polsko-niemieckich i ich perspektyw. To przecież oni już niedługo będą coraz silniej kształtować ich charakter i zakres.

Program konferencji

22 maja (poniedziałek)

15:30

Powitanie

Nowe podstawy relacji polsko-niemieckich. Spojrzenie po latach

• prezentacja i podsumowanie projektu (prof. prof. Krzysztof Ruchniewicz i Jan Barcz )
• komentarze: prof. prof. prof. Jerzy Kranz, Witold. M. Góralski, Dariusz Wojtaszyn 

15 minut przerwy

18.00-20.00

Polityczne stosunki polsko-niemieckie: stan obecny i perspektywa

(panel ambasadorów)

• ze strony polskiej:  Jerzy Kranz i Marek Prawda
• ze strony niemieckiej: Markus Meckel i Arndt Freytag von Loringhoven

Moderacja dyskusji: amb. Piotr Ogrodziński (prezes Stowarzyszenia Konferencja Ambasadorów RP)

23 maja (wtorek)

9.00-10.30

Relacje polsko-niemieckie. Różne scenariusze 

(penal studentów)

Relacje polsko-niemieckie okiem studentów. Dyskusja odbędzie się w trybie hybrydowym.

—

• Zaproszenie do pobrania (.pdf)

Publikacje / Publikationen:

• Akt symboliczny. Świadczenia z Niemiec dla ofiar zbrodni nazistowskich w Polsce. Formuła "pragmatyczna" w świetle porozumień z lat 1991 i 2000, pod red. Jana Barcza i Krzysztofa Ruchniewicza, Wrocław-Warszawa 2023, https://elipsa.pl/pl/p/Akt-symboliczny-Swiadczenia-z-Niemiec-dla-ofiar-zbrodni-nazistowskich-w-Polsce.-Formula-pragmatyczna-w-swietle-porozumien-z-lat-1991-i-2000-redaktorzy-Jan-Barcz%2C-Krzysztof-Ruchniewicz/1357 (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Ein historischer Akt. 30 Jahre Vertrag über Vertrag über die Bestätigung der deutsch-polnischen Grenze an Oder und Lausitzer Neiße, hrsg. von Jan Barcz und Krzysztof Ruchniewicz, Wroclaw-Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2022, https://elipsa.pl/pl/p/Ein-Historischer-Akt-30-Jahre-Vertrag-uber-die-Bestatigung-der-deutsch-polnischen-Grenze-an-Oder-und-Lausitzer-NeiBe-Hrsg.-von-Jan-Barcz%2C-Krzysztof-Ruchniewicz-/1294 (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Akt symboliczny. Świadczenia z Niemiec dla ofiar zbrodni nazistowskich w Polsce. Formuła „pragmatyczna” w świetle porozumień z lat 1991 i 2000. Wybór dokumentów, wstęp, wybór i opracowanie Jan Barcz i Krzysztof Ruchniewicz, z komentarzami Jana Barcza, Witolda M. Góralskiego i Jerzego Kranza, Wrocław: Wydawnictwo Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, 2022, (Przełom w stosunkach polsko-niemieckich 1989-1991 w świetle polskich dokumentów politycznych, t. IV), https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/145080?fbclid=IwAR0Z16geJRVjYJvLfCA6vx6YUnykI8md8NA3lWAsNob8rCEC4c4BKmsglnU#info (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Jan Barcz, Sprawy polskie podczas Konferencji „2 + 4”. Potwierdzenie granicy polsko-niemieckiej i odszkodowania od Niemiec (Studium z historii dyplomacji i prawa międzynarodowego), Warszawa 2021, https://repozytorium.kozminski.edu.pl/system/files/Sprawy%20polskie_END_0.pdf (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Akt der guten Nachbarschaft : 30 Jahre Vertrag über gute Nachbarschaft und freundschaftliche Zusammenarbeit zwischen Polen und Deutschland, hrsg. von Krzysztof Ruchniewicz und Jan Barcz, Wrocław-Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2021, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/139145/edition/128467 (8.05.2023)
• Akt dobrosąsiedzki. 30 lat Traktatu polsko-niemieckiego o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, pod red. Jana Barcza i Krzysztofa Ruchniewicza, Wrocław – Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2021, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/138465/edition/127823 (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Akt normalizacyjny. 50 lat Układu o podstawach normalizacji stosunków PRL-RFN z 7 grudnia 1970 roku, pod red. Jana Barcza i Krzysztofa Ruchniewicza, Wrocław-Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2021, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/138967/edition/128304 (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Akt historyczny. 30 lat Traktatu o potwierdzeniu granicy polsko-niemieckiej na Odrze i Nysie Łużyckiej, pod red. Jana Barcza i Krzysztofa Ruchniewicza, Wrocław-Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2021, https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/135546/edition/124957 (ostatni dostęp: 8.05.2023)
• Jan Barcz, Jerzy Kranz, Reparacje od Niemiec po drugiej wojnie światowej w świetle prawa międzynarodowego. Aspekty prawa i praktyki, Warszawa 2019, https://elipsa.pl/pl/p/Reparacje-od-Niemiec-po-drugiej-wojnie-swiatowej-w-swietle-prawa-miedzynarodowego.-Aspekty-prawa-i-praktyki-Jan-Barcz%2C-Jerzy-Kranz/1078 (ostatni dostęp: 8.05.2023)

Prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor CSNE UWr i kierownik katedry historii najnowszej w tym Centrum oraz pracownik naukowy IH UWr został zaproszony przez prezydent Leibnitz Gemeinschaft, Prof. Martinę Brockmeier jako rzeczoznawca do ewaluacji Leibniz-Institut für Bildungsmedien. Georg-Eckert-Institut (GEI) w Brunszwiku. Wrocławski naukowiec znalazł się w gronie 10 koleżanek i kolegów z Niemiec, Szwajcarii oraz Austrii, którzy zapoznają się z pracą brunszwickiego instytutu oraz ocenią jego dzialalność za ostatnie lata. Prof. Ruchniewicz jest autorem różnych podręczników i materiałów szkolnych, m.in. pierwszego podręcznika szkolnego do dziejów integracji europejskiej oraz współautorem materiałów edukacyjnych na temat stosunków polsko-niemieckich w XX wieku. Natomiast Instytut Georga Eckerta jest unikalną w skali światowej instytucją badawczą, która zajmuje się analizą podręczników szkolnych i materiałów edukacyjnych. Efekty prac są publikowane w różnych czasopismach i seriach wydawniczych o zasięgu światowym.

Genocide in History and Law 

Submission deadline for proposals: May 1, 2023.

The workshop is organized in cooperation with the Willy Brandt Center for German and European Studies (Wroclaw).

The workshop is led by Prof. Dr. Martin Schulze Wessel (Munich), Prof. Dr. Gelinada Grinchenko (Wuppertal) and Prof. Dr. Krzysztof Ruchniewicz (Wroclaw). 

Workshop venue: Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta  Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Strażnicza 1–3, 50-206 Wrocław

The German-Ukrainian Historical Commission is supported by the German Academic Exchange Service (DAAD) with funds from the Foreign Office of the Federal Republic of Germany. 

For organizational questions please contact:

Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.   / +49 89 2180-3056 / www.duhk.org

The classification of mass crimes as genocide, according to the UN Genocide Convention (1948) has become a political issue today and is claimed by various victim groups. Since 2006, when the Ukrainian Parliament declared the Holodomor as a genocide of the Ukrainian people, Ukraine has confidently sought international ratification of this assessment. Today, during the large-scale war of Russia against Ukraine, the scholars are once again discussing Russian atrocities in Ukraine through the conceptual prism of genocide.

This workshop for German and Ukrainian doctoral students in history and law plans to discuss the topic broadly and in an interdisciplinary and comparative framework with other historical case studies (including, e.g., Armenians, Herero and Nama, Sinti and Roma, Tutsi/Rwanda, Bosniaks/Srebrenica, etc.).

Among other aspects, we wish to discuss the applicability of the concept of genocide in historical and legal scholarship, the historical contexts in which the UN Genocide Convention came into being in the aftermath of WWII and the Holocaust, the scientific and public controversies it has evoked, and whether a future expansion of the term’s definition in the UN Convention is desirable, especially concerning the ongoing war in Ukraine.

The German-Ukrainian Historical Commission invites young researchers to participate in the international workshop in Wroclaw (Poland), where they will have the opportunity to present and discuss their ideas and research projects (e.g. PhD dissertations). The workshop will consist of lectures from specialists in this topic and presentations of the participants’ research projects and their discussion. The workshop program will be announced after the selection of participants.

Overall, the workshop can support up to 10 researchers. The group should be composed, as far as possible, of an equal number of researchers from Ukraine and Germany. The language of the workshop is English. The German-Ukrainian Historical Commission bears the costs for accommodation and meals and will refund the travel expenses.

Please send us your application in English with CV, a short motivational letter and an abstract of your research project (max. 300 words) in one PDF-file by May 1, 2023 to following address:  Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć. .