Strona wykorzystuje pliki cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności.

Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi.

Zamknij
Polish (Poland)Deutsch (DE-CH-AT)English (United Kingdom)

WBZ

Alicja Kuropatwa

Alicja Kuropatwa

poniedziałek, 03 lutego 2014 14:35

katedra nauk historycznych

(porównawcze studium przypadków Bolzano, Wrocławia, Goerlitz i Zgorzelca oraz Ústí nad Łabą)

Grantodawca: Grant uzyskany w II edycji konkursu „Granty na badania wstępne - granty wewnętrzne” w ramach programu „Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza” (IDUB).

Kierownik projektu:

prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz

Okres realizacji:

01.03.2022 - 29.02.2024

-

Opis projektu:

 

 

 

Kierownik projektu:

prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz

Okres realizacji:

2021 - 2025

-

Opis projektu:

Przymusowe migracje jako jedno z najważniejszych zagadnień XX wieku, wiążą się z wojną, nacjonalizmami i totalitaryzmami (nazizm, komunizm). Tematy historyczne nadal wywołują gorące spory, ale też inspirują aktywność społeczną, która buduje kulturę dialogu i krytycznego podejścia do historii. Występuje ona jednak w różnej skali w poszczególnych państwach, wywołuje też różne reakcje społeczne. Zbadanie ich form, praktyk pamięci z nimi związanych, społecznego postrzegania jest ważnym wyzwaniem także dla nauki. Badania takie są istotne dla rozwoju społeczeństwa demokratycznego, dla którego racjonalne podejście do przeszłości jest elementem prawidłowego rozwoju. Mogą także wspomóc działania edukacyjne, które są potrzebne, by przygotować społeczeństwa na kolejne fale migracji, przewidywane w XXI w. Współczesne doświadczenia z migracjami wywołanymi wojną, biedą, kryzysem klimatycznym powodują, że tematyka ta pozostaje w centrum uwagi opinii publicznej i władz państwowych. Problemy, które ujawniają się na styku migranci-społeczeństwa, wymagają jednak zrewidowania poglądów i opracowania – przy udziale naukowców - nowych polityk postępowania. Choć problematyka przymusowych migracji w XX w. ma ogromną literaturę, to ciągle występują luki badawcze. Ponadto pojawiły się nowe aspekty tematu związane z coraz większym znaczeniem zmian na obszarze pamięci zbiorowej (przejście od pamięci komunikatywnej do kulturowej). Wyzwaniem jest także porównawcze i interdyscyplinarne potraktowanie tej problematyki oraz bardziej wyraźne wprowadzenie doświadczenia Europy Środkowej czy Wschodniej do kształtowanych obecnie narracji o przeszłości europejskiej. Efekty badań prowadzonych w Polsce są zbyt mało obecne w globalnej przestrzeni naukowej. Ustalenie postulatów badawczych, które dadzą początek stworzeniu międzynarodowego projektu naukowego, którego CSNE mógłby być liderem, wymaga krytycznego przeglądu dotychczasowego dorobku.

 

 

Instytucja finansująca:

Ministerstwo Edukacji i Nauki

Kierownicy projektu:

prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz

prof. dr hab. Przemysław Wiszewski

Okres realizacji:

2020 — 2021

 

Opis projektu:


Instytucja finansująca:

The Balkan History Association. Finansowanie przygotowania i produkcji tomu w wydawnictwie Peter Lang

Kierownik projektu:

Dr hab. Dariusz Wojtaszyn, prof. UWr 

Okres realizacji:

2021 — 2022

-

Opis projektu:

 

Instytucja finansująca:

NAWA - Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej - w ramach Programu im. Bekkera

Kierownik projektu:

Dr hab. Dariusz Wojtaszyn, prof. UWr /Partner: Uniwersytet w Wiedniu

Okres realizacji:

2021 — 2022

-

Opis projektu:

Kryzys koncepcji europejskiej, który jest coraz popularniejszym tematem w dyskursie publicznym, był impulsem do refleksji na temat innych europejskich koncepcji federalistycznych np. koncepcji Mitteleuropy. Novum projektu jest podkreślenie, że w proces tworzenia i ugruntowania politycznych koncepcji federalistycznych, a jednocześnie ruchów narodowo- i państwowotwórczych w okresie miedzywojennym, wprzęgnięty został również sport, szczególnie piłka nożna, która stała się w Europie Środkowej jednym z najpopularniejszych sportów masowych, wykraczając poza ramy zwyczajnej rozrywki. Dzięki futbolowi, uważanemu powszechnie za apolityczny, skonstruowana została przestrzeń, w której możliwe stały się próby podejmowania działań o charakterze dyplomatycznym, służącym zarówno wzmacnianiu określonych komponentów wspólnoty narodowej, jak i konstruowania wspólnoty środkowoeuropejskiej.

 

 

Instytucja finansująca:

International Visegrad Fund

Instytucje realizujące:

CSNE UWr, Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie

Uczestnicy projektu:

dr Roman Pinyazhko - kierownik, dr hab. prof. UWr Dariusz Wojtaszyn - supervisor

Okres realizacji:

2022 — 

-

Opis projektu:

Efektywny udział mniejszości narodowych w życiu politycznym jest jednym z ważnych elementów społeczeństw demokratycznych. Stwarza możliwości reprezentowania i zachowania ich tożsamości. Po operacji "Wisła" w 1947 roku wielu Ukraińców zostało przesiedlonych na północne i zachodnie tereny Polski. Obecnie zamieszkują oni głównie w trzech województwach: warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim i podkarpackim. Mniejszość ukraińska w Polsce ma swoje specyficzne zachowania wyborcze, które mogą różnić się od preferencji wyborczych reszty społeczności. W związku z tym przeprowadzone zostaną badania wyborcze w celu odkrycia, analizy i interpretacji ich zachowań wyborczych. Pomimo kilku badań, kwestia zachowań wyborczych ukraińskiej mniejszości narodowej w Polsce pozostaje w dużej mierze niezbadana. W niniejszych badaniach stawiamy sobie za cel zbadanie wyłącznie zachowań wyborczych potomków osób, które zostały wysiedlone podczas Akcji "Wisła". W trakcie analizy uwzględnione zostaną następujące czynniki: położenie geograficzne regionów ich osiedlenia; uwarunkowania historyczne; cechy społeczno-demograficzne elektoratu; czynniki etnopolityczne; specyfika regionalnych elit politycznych.

 

Projekt zainicjowany w 2022 roku. W ramach podjętych prac przygotowana została koncepcja projektu, a następnie złożony wniosek grantowy. W maju 2022 roku wniosek uzyskał finansowanie przez International Visegrad Fund. Badania rozpoczęto w październiku 2022 roku.

Zapomniany świadek historii?
 
Do księgarni przed świętami dotarł tom studiów i materiałów poświęconych Józefowi Mackiewiczowi (1902-1985), zapomnianemu dziś pisarzowi emigracyjnemu, przekonanemu antykomuniście. Jego redaktorami są Marek Zybura oraz piszący te słowa. Zamieszczono w nim teksty autorów polskich i niemieckich, które przybliżają postać Mackiewicza, jego twórczość i recepcję w Niemczech. 
 
O stosunku polskiej historiografii do bohatera publikacji w kontekście oporu i kolaboracji napisał Klaus Peter Friedrich. Izabela Surynt przybliżyła konstrukcję Wschodu w reportażach Mackiewicza. Jednostką a społeczeństwem w "Sprawie pułkownika Miasojedowa" zajął się Alfred Gall. Hans-Christian Trepte prześledził antykomunistyczne nastawienie Mackiewicza na przykładzie "Kontry". Maciej Urbanowski skonfrontował biografie Mackiewicza i Jana Emila Skiwskiego. Natomiast Marek Zybura udokumentował działalność Mackiewicza na rzecz upowszechnienia prawdy o zbrodni katyńskiej w Niemczech. Andreas Lawaty zajął się Mackiewiczem i wybitnym znawcą historii Polski i tłumaczem jego dzieł, Gotholdem Rhode w kontekście recepcji autora "Kontry" w Niemczech. Tom zamyka studium Krzysztofa Ruchniewicza poświęcone Jałcie i jej długim oddziaływaniu na  powojenną Europę Środkowo-Wschodnią. Tom uzupełniają materiały z Muzeum Polskiego w Rapperswilu poświęcone recepcji twórczości Józefa Mackiewicza w niemieckich kręgu językowym w latach 1949-2012, opracowane przez Annę Buchmann i Annę Piotrowską. Jest to pierwsze tak obszerne zestawienie bibliograficzne w polskich badaniach nad pisarstwem Mackiewicza i jego recepcją w Niemczech. Ponadto zamieszczono fotokopie pierwszych stron wybranych niemieckich publikacji Mackiewicza oraz tytuły prasowe z jego artykułami. 
 
Publikacja ukazała się w ramach projektu realizowanego od lat w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta pod tytułem "Wizje Europy". Główną uwagę poświęca się w nim różnym postaciom z XIX i XX wieku, które w sposób znaczący wpłynęły na sposób postrzegania Europy, powodów jej podziału oraz sposobów wychodzenia z nich.  Mackiewiczowi  poświęcono międzynarodową konferencję, która odbyła się we Wrocławiu w kwietniu 2010 r. Zgromadziła ona znawców i tłumaczy jego twórczości z siedmiu krajów. Efektem było opublikowanie obszernego tomu studiów: "Zwischen (Sowjet-)Russland und Deutschland. Geschichte und Politik im Schaffen von Jozef Mackiewicz (1902-1985)", pierwszej tego rodzaju publikacji za granicą. Książka prezentowała najnowsze wyniki badań, głównie niemieckich autorów. By je przybliżyć polskiemu czytelnikowi, zdecydowano o przygotowaniu na bazie tej publikacji polskiego wydawnictwa.
 
Ponieważ Mackiewicz większość swego życia na emigracji spędził w RFN, recepcja tego okresu budzić może duże zainteresowanie w Polsce. Istnieje jednak sporo zafałszowań, które skutkują powielaniem faktów mitycznych. W tomie zrezygnowano z  tekstów o biografii Mackiewicza, bo te polski czytelnik bez problemu może znaleźć. Redaktorzy tomu, Marek Zybura oraz piszący te słowa, zamieścili teksty głównie autorów niemieckich. Ich ustalenia dają wgląd do najnowszego stanu badań, pokazują na ile i dlaczego Mackiewicz jest interesujący dla niepolskich badaczy.
 
Krzysztof Ruchniewicz
 
Józef Mackiewicz (1902-1985). Świadek „krótkiego stulecia“. Studia i materiały pod red. Krzysztofa Ruchniewicza i Marka Zybury, Łomianki: LTW 2013, ss. 253.
sobota, 21 grudnia 2013 13:22

Bene Merito dla Hansa Golombka

ambasada

 

Hans Golombek, długoletni współpracownik DAAD, a także wielki przyjaciel CSNE został odznaczony w Ambasadzie RP w Berlinie. 

12 grudnia br., w gronie towarzyszących mu pracowników Centrum, Golombek otrzymał zaszczytne, honorowe wyróżnienie „Bene Marito” przyznawane przez Ministra Sprawa Zagranicznych RP osobom działającym na rzecz wzmocnienia pozycji Polski na arenie międzynarodowej.

 

Zasługi Hansa Golombka, w szczególności w inicjowaniu działań umożliwiających transfer wiedzy między polskimi i niemieckim uniwersytetami, zostały podkreślone w mowie Ambasadora RP w Berlinie, dra Jerzego Margańskiego. Uroczystość uświetniła również laudacja przygotowana przez prof. Marka Zyburę (pobierz) na cześć odznaczonego, a przemówienie o wyzwaniach dla relacji polsko-niemieckich przygotował z kolei dyrektor CSNE prof. Krzysztof Ruchniewicz (pobierz).

 

Hans Golombek przez lata zaangażowany był w różne działania na rzecz współpracy polsko-niemieckiej. Przyczynił się do powstania sieci kontaktów pomiędzy placówkami naukowymi z obu krajów. Od 1982 roku związał się z DAAD (Niemiecką Centralą Wymiany Akademickiej), a w latach 90. powierzono mu za zadanie utworzenia referatu Europy Środkowo-Wschodniej DAAD. W 1997 roku dzięki niemu powstało przedstawicielstwo DAAD w Polsce, którego został pierwszym dyrektorem. Największą jednak zasługą Hansa Golombka, ku naszej wielkiej satysfakcji, jest utworzenie na Uniwersytecie Wrocławskim Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta, interdyscyplinarnej placówki naukowo-dydaktycznej, która od ponad 10 lat bierze aktywny udział w niemiecko-polskim dyskursie naukowym.  

 

Przeczytaj wywiad z Hansem Golombkiem.

 

Alicja Kuropatwa

Mateusz Matuszyk



Międzynarodowa konferencja „Praca przymusowa dla Trzeciej Rzeszy 1939-1945. Historia i pamięć z perspektywy polskiej i niemieckiej“

 

Organizowana przez Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Fundację Miejsc Pamięci Buchenwald i Mittelbau-Dora.

 

W dniach od 9 stycznia do 8 marca 2013 r. Fundacja Miejsc Pamięci Buchenwald i Mittelbau-Dora  zaprezentuje w Warszawie w Zamku Królewskim międzynarodową wystawę „Praca przymusowa. Niemcy, robotnicy przymusowi i wojna“. Wystawa objęta jest Patronatem Honorowym Prezydentów Polski i Niemiec, została zainicjowana i sfinansowana przez Fundację „Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość“ (EVZ).

 

Praca przymusowa była w Niemczech w czasach narodowego socjalizmu zjawiskiem masowym. Nie była tajemnicą, lecz publicznym przestępstwem. To przestępstwo dotyczyło Polaków w szczególny sposób:  niemieccy okupanci deportowali stąd między 1939 a 1945 ponad dwa miliony mężczyzn, kobiet i dzieci do pracy przymusowej w Rzeszy Niemieckiej. Wielu innych musiało wykonywać pracę przymusową na terenach okupowanych.

 

Międzynarodowa konferencja naukowa: „Praca przymusowa dla Trzeciej Rzeszy w latach 1939 – 1945. Praktyka i pamięć z polskiej i niemieckiej perspektywy“ organizowana przez Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, oraz Fundację Miejsc Pamięci Buchenwald i Mittelbau-Dora odbędzie się w dniu 10 stycznia 2013 r. w Warszawie i towarzyszy wystawie. 

 

Celem konferencji jest przedstawienie stanu badań w Polsce i w Niemczech na temat pracy przymusowej w czasach narodowego socjalizmu. Poza tym podjęty zostanie problem pamięci zbiorowej w obu krajach oraz doświadczenia samych robotników przymusowych, utrwalone w relacjach i wspomnieniach. Na koniec poruszony zostanie problem odszkodowań.

 

Na zakończenie konferencji w Zamku Królewskim przewidziana jest dyskusja panelowa na temat „Co zmieniła wypłata odszkodowań dla byłych robotników przymusowych?“

 

Konferencja odbędzie się w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego (Sala Kolumnowa, Krakowskie Przedmieście 26/28) oraz w Zamku Królewskim (sala kinowa, plac Zamkowy 4).

 

Językami konferencji są polski i niemiecki.

 

Dla wszystkich zainteresowanych wstęp wolny.

 

Pobierz plan konferencji w formacie pdf

 

Konferencję dofinansowano ze środków Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. 

<< pierwsza < poprzednia 1 2 3 4 5 następna > ostatnia >>
Strona 5 z 5