WBZ

 

Przerwana żałoba. Zofia Wóycicka, Wydawnictwo Trio, Maj 2009

Autorka ujmuje polską pamięć nazistowskich obozów koncentracyjnych jako przedmiot stałych 
sporów między różnymi aktorami społecznymi: byłymi polskimi więźniami politycznymi, przedstawicielami 
społeczności żydowskiej oraz zdominowanymi przez komunistów władzami centralnymi i administracją 
lokalną. Pokazuje też, jak żywe i bolesne dyskusje na temat dziedzictwa okupacyjnego pierwszych lat powojennych uległy wyciszeniu wraz ze stalinizacją kraju. Wóycicka wskazuje również na analogie i różnice między procesami zachodzącymi w tym samym czasie w innych krajach europejskich po obu stronach żelaznej kurtyny. Praca stanowi jednocześnie przyczynek do współczesnych debat na temat świadomości 
historycznej Polaków. Podważa bowiem prosty podział na pamięć oficjalną, propagowaną przez 
komunistyczne władze, oraz pamięć potoczną, przekazywaną wewnątrz rodziny oraz innymi nieoficjalnymi 
kanałami. Czasy PRL - twierdzi autorka -miały przemożny wpływ na świadomość historyczną polskiego społeczeństwa i to nie tylko poprzez oddziaływanie propagandy, ale przede wszystkim poprzez blokowanie debat publicznych i tabuizację wielu tematów. Zdaniem Wóycickiej, w Polsce okres
społecznej żałoby po zakończeniu drugiej wojny światowej nigdy nie został zamknięty.

ZBoWiD i pamięć II wojny światowej 1949-1969. Joanna Wawrzyniak. Wydawnictwo Trio. Maj 2009.

Pierwsza monografia ZBoWiD spełniająca standardy naukowe. Praca skupia się na historii 

bohatera zbiorowego Związku Bojowników o Wolność i  Demokrację, monopolistycznej organizacji kombatantów II wojnyświatowej w PRL. Jej ewolucja organizacyjna, kierownictwo i skład członkowski, działania i język utrwalone w archiwaliach, ówczesnych publikacjach i pomnikach, stanowią obiekt analizy. ZBoWiD jest nie tylko godny uwagi w perspektywie badań nad historią pamięci, ale też jako ważny w historii społeczno-politycznej PRL i ciekawy przypadek masowej organizacji społecznej państwa komunistycznego. Opisujac ZBoWiD, autorka pyta zarazem o geneze i tresc zbiorowych wyobrazen o drugiej wojnieświatowej w latach 50. i 60. XX wieku. Dotyka problemów traumy powojennej, zmagań z „żywą pamięcią”,politycznych manipulacji, a przede wszystkim zwiazków pomiedzy sferami pamięci i polityki, pokazującw jaki sposób mit wojny stawał się mitem fundacyjnym powojennego państwa. Praca stanowi wartościowy wkład nad historią PRL i pamięcią społeczną.

 

Joanna Wawrzyniak (ur. 1975), adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, studiowała historie i socjologie na Uniwersytecie Warszawskim oraz nauki polityczne na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie. Publikowała w Polsce i w Niemczech artykuły o pamięci drugiej wojny światowej i historii społecznej PRL. Autorka ZMP w terenie (jako Joanna Kochanowicz, Wydawnictwo Trio 2000). Brała udział w zbiorowych projektach badawczych i dokumentacyjnych, ostatnio: „The Image of the Second World War in Warsaw, Dresden and St. Petersburg”(SNS PAN) i „Pamiętanie Peerelu. Opowieści o wspólnych i indywidualnych sposobach na system: 1956–1989” (Ośrodek KARTA). Laureatka stypendium Fundacji Tygodnika POLITYKA (2009). 

W trakcie spotkania autorki dzieliły się swoimi doświadczeniami przy zbieraniu materiałów
źródłowych oraz pisaniu prac doktorskich, które zostały opublikowane w formie książkowe